Bulimia (grec. bulimia – byczy głód) jest to schorzenie o podłożu psychicznym, polegające na niekontrolowanym świadomym objadaniu się, prowokowaniu wymiotów, stosowaniu środków moczopędnych i przeczyszczających. Zachowaniom tym najczęściej towarzyszy poczucie wstydu, winy i wstrętu do samej siebie.
Symptomatologia i przebieg.
Dziewczęta z problemem bulimii nadmiernie koncentrują się na własnym wyglądzie, masie ciała i jedzeniu. Postrzegają swoje ciała jako nienaturalnie grube. Często przeglądają się w lustrze, ważą, a wyniki wpisują do zeszytu. Każdy najmniejszy przyrost masy ciała powoduje, że stają się rozdrażnione i zaostrzają swoją dietę. Ze względu na to, że masa ciała chorej przez długi okres znajduje się w granicach normy, trudno jest dostrzec przez najbliższe otoczenie objawy choroby. Zaburzenia w odżywianiu o charakterze bulimicznym mogą być spowodowane również czynnikami biologicznymi tj. obecność innych chorób np. depresja, zaburzenia mechanizmów kontroli ośrodka sytości, predyspozycje genetyczne. Również duże znaczenie ma rodzina, w której wystąpił problem. Najczęściej skoncentrowana jest na wyglądzie zewnętrznym, konflikty rozwiązywane są burzliwie, dzieci włączane są w konflikty małżeńskie, a ich potrzeby emocjonalne nie są zaspokajane. W rodzinie występują różne nałogi oraz zdarzają się przypadki otyłości jej członków. Osoby cierpiące na bulimię cyklicznie objadają się bardzo dużą ilością pokarmu w tzw. ataku bulimicznym, aż do uczucia nudności, nadmiernej pełności w żołądku lub do powrotu współlokatorów. Podczas "sesji objadania" nie jedzą pokarmów trudnych do zwymiotowania.
Czasami podczas ataku dziewczęta są w stanie zjeść suchy ryż, makaron, surowe ziemniaki, zamrożone mięso, a nawet resztki wyjęte ze śmietnika. W obawie przed przyrostem masy ciała prowokują wymioty, w łazience, w swoim pokoju, a nawet na podwórku, wkładając palec do ust łaskocząc przełyk. Jeżeli nie osiągają pożądanego skutku wykorzystują do tego celu trzonek ze sztućców, długopisy, ołówki, sznurki, kable i w ten sposób pobudzają perystaltykę przewodu pokarmowego. Wywołanie wymiotów z jednej strony powoduje, że chora czuje się odprężona, z drugiej zaś ma poczucie winy i wstydu. Po ataku obżarstwa jest zmęczona, obojętna i apatyczna.
Bulimia prowadzi do licznych zaburzeń fizycznych, psychicznych i społecznych. Dziewczęta m.in. są osłabione, mają bóle głowy, zawroty, zdarzają się omdlenia, ubytki w uzębieniu spowodowane kwasem żołądkowym. Często dochodzi do zaburzeń miesiączkowania, zaburzeń pracy jelit, ran przełyku, twarz jest opuchnięta i obrzęknięte gruczoły ślinowe. Zaburzenia psychiczne objawiają się dużym napięciem, niepokojem, drażliwością, huśtawką nastrojów, niską samooceną, depresją, myślami samobójczymi, uczuciem wewnętrznej pustki. Pojawiają się konflikty z prawem, problemy finansowe, absencja w szkole. Chora unika kontaktów z rówieśnikami, ponieważ czuje się niezrozumiana. Często współtowarzyszą kłótnie rodzinne.
Terapia głównie polega na podwyższeniu samooceny, ustabilizowaniu masy ciała, wyeliminowaniu złych nawyków żywieniowych oraz rozwijaniu zdolności radzenia sobie w trudnych sytuacjach. Ważnym elementem w terapii jest terapia rodzinna, która zależy od czasu trwania choroby oraz wieku, w którym dziewczyna zachorowała. Dziewczęta z bulimia psychiczną często są przekonane, że same poradzą sobie z chorobą. Ze względu na poczucie wstydu i winy obawiają się reakcji najbliższego otoczenia. Pomocy poszukują dopiero w sytuacji nawarstwiających się problemów zdrowotnych i społecznych.
opracowanie na podstawie:
Marta Kowalczuk "Pedagogiczna diagnoza i profilaktyka zaburzeń odżywiania się młodzieży szkolnej".